Kedi – Köpek Gibi Hayvan Isırmalarında İlk Yardım Nasıl Olmalı ?
Kedi ve köpek gibi hayvanların ısırması sonucu oluşan yaralanma sayıları evcil hayvanlarımızda çok sık rastlanmasa da sokak hayvanları tarafından gerçekleştiğinde bir tehlike durumundadır. Nesillerdir insanlarla iç içe yaşamaya alışmış olan kedi ve köpekler küçüklük zamanlarında kendilerini ve etrafına tanımak adına ısırma , saldırganlık gibi reaksiyonlar gösterebilmektedir. Bu tip durumlar küçümsenmemeli mutlaka önlem alınmalıdır. Bu yazımızda sizler için hayvan yaralanmaları durumunda nasıl bir yol izlemeniz gerektiğiyle ilgili bir yol çizmeye çalıştık. Dileriz bu adımları hiçbir zaman izlemeye gerek duymazsınız.
Isırık Yaralanmalarının Ciddiyeti
Isırığın şiddetine ve ısırılan bölgeye bağlı olarak karşı karşıya bulunulan durumun ciddiyeti değişebilir. Aynı zamanda sizin ya da sizi ısıran köpeğin sağlık geçmişi de ısırığın ciddi bir tehlikeye yol açıp açmayacağı noktasında belirleyici olacaktır. Eğer şu maddelerden herhangi biri yaşadığınız durumla ilişkiliyse vakit kaybetmeden tıbbi yardım almanız önerilir:
• Kanama 15 dakika boyunca baskı uygulanmasına rağmen kesilmezse
• Kemiğinizin kırıldığından, sinir hasarı oluştuğundan ya da benzer ciddi bir yaralanmayla karşı karşıya kaldığınızı düşünüyorsanız
• Isırık enfekte olduysa
• Diyabetiniz ya da bağışıklık sisteminizi etkileyen bir sağlık sorununuz varsa
• Sahipsiz ve/veya aşırı durumu bilinmeyen bir hayvan tarafından ısırıldıysanız ve/veya tırmalandıysanız ya da açık yaranızla hayvanın salyası temas ettiyse
Isırığın enfekte olması durumunda kızarıklık, irin birikimi, şişme ve sıcaklık gibi belirtiler görülebilir. Ayrıca ateşiniz olabilir. Bağışıklık sisteminizi zayıflatan bir sağlık sorununuzun bulunması, sizi, ısırıldığınız hayvanda bulunan mikrop ve bakterilere karşı daha hassas bir konumda olmanıza neden olabilir. Bağışıklık sisteminizi etkileyen hastalıklara örnek olarak karaciğer ve akciğer hastalıkları, kanser, AIDS verilebilir.
Arılar kedi ve köpeklere göre çok daha küçük canlılar olsalar da özellikle alerjisi olan kişiler için arı sokmaları ciddi sorunlara neden olabilir. Alerjiniz varsa, arı sokması yüzünden anafilaktik şoka girebilirsiniz. Bu yüzden arı sokmasına alerjiniz varsa ya da daha önce arı tarafından sokulmadıysanız ve alerji belirtileri gösteriyorsunuz acil olarak tıbbi yardım almanız önerilir. Nefes darlığı, boğazda ve dilde şişme, bilinç bulanıklığı, baş dönmesi, bayılma, mide bulantısı, kusma, ishal, nabız değişikliği gibi belirtiler şiddetli alerjik reaksiyonların belirtisi olabilir. Alerji bulunmadığı durumlardaki arı sokmalarının belirtileri ise ani şekilde gelişen keskin bir yanma, ağrı, kızarıklık ve şişme olarak sıralanabilir.
Isırık Yaralanmalarında İlk Yardım Adımları
Isırık yaralanmalarında da ilk yardım gerektiren diğer durumlarda olduğu gibi öncelikle yaralının yaşamsal bulgularını değerlendirmek gerekir. Bunun için şu adımlardan oluşan ABC yöntemine başvurulabilir:
• Solunum yolunu kontrol edin. Yaralının ağız içinde bulunan ve nefes almasını engelleyecek yabancı cisim, kan ve sıvı gibi bir unsurun olmadığından gözle kontrol ederek emin olun. Böyle bir unsur varsa ilgili unsuru, yaralının solunum yoluna kaçmasını engellemek için çıkarın. Daha sonra yaralanın başının geride, çenesinin yukarıda olmasını sağlayarak daha iyi nefes almasına yardımcı olabilirsiniz.
• Başı geri, çenesi yukarı pozisyona alınan yaralının yanında diz çökülerek bir el yaralının göğsünde, diğer el yaralının alnında olacak şekilde yaralanın göğsü dinlenmelidir. Bu sırada gözler yaralının göğsünden ayrılmamalıdır. Yaralı nefes alıp vermede sorun yaşıyorsa temel yaşam desteğinde bulunulmalıdır.
• Yaralının nabzının kapalı olup olmadığına bakılır. Bilinci kapalı ancak nefes alıp veriyor ve nabzı varsa yaralıya koma pozisyonu verilir. Hem bilinci kapalı hem de nefes alıp vermiyorsa yaralının kalbi çalışmıyor demektir. Bu durumda temel yaşam desteği ile yaralıya yardımcı olmak gerekir.
Hafif yaralanma durumlarında ilk yardım uygulamak için ise şu adımları takip edebilirsiniz:
• Yara 5 dakika süreyle sabun ve soğuk su kullanarak yıkanır.
• Kanamayı durdurmak için yaranın üstü temiz bir bezle kapatılır ve yaranın üstüne basınç uygulanır.
• Yaraya steril bandaj uygulanır.
• Şişme ve enfeksiyonun önlenmesi için yara kalbin yukarısına kaldırılarak tutulur.
Ciddi kanama ve yaralanma durumlarında yaraya temiz bir bezle basınç uygulanmalı, derhal 112 aranarak tıbbi yardım istenmelidir.